Creativiteit & de Crisis: Vijf Kunstbeurzen & een Nieuwe Brug.
Vijf kunstbeurzen tegelijk dingen dit jaar naar de hand van de Rotterdamse toeschouwer te weten: ART, OBJECT, RE: , paviljoen #1 en RAW; allen met Rotterdam of art fair als toevoeging. Hoe het zover gekomen is? De eerste twee ART Rotterdam en Object Rotterdam hebben een voor Rotterdam lange traditie van respectievelijk dertien en vijf jaar. Ze zijn inmiddels gevestigde instituties in de Nederlandse en internationale kunstwereld van Noordwest Europa.
De eerste editie van Paviljoen Rotterdam lijkt qua vorm het meeste op een klassieke kunstbeurs. Een klein groepje galeries heeft gecoördineerd door Anne-Marie Ros in twee maanden tijd, uit eigen middelen een beurs uit de grond gestampt. Ze klopten aan bij Vestia -dezelfde maar nog voordat de moeilijkheden van het bedrijf naar buiten kwamen- en konden gebruik maken van 1300 m2 in gebouw Cité, Laan op Zuid. Met zes galeries en zestig kunstenaars is Paviljoen Rotterdam #1, een kleinere satellietbeurs, het werk is er niet minder om. De locatie evenmin. Die is prominent, in een spannend nieuw gebouw op tien minuten wandelen langs de haven van de hoofdbeurs.
Dat wandelen langs de haven verbindt de vijf beurzen. OBJECT Rotterdam ligt als vanouds tegenover ART Rotterdam. Een stukje daarvandaan, rechtdoor over de tegelijk met de beurs geopende nieuwe voetgangersbrug naar Katendrecht en je komt bij RAW Art Fair. Maar voor we zover zijn gaan we eerst over de oude, overal zichtbare Erasmusbrug, naar de Boompjes. Daar ligt pal aan de Nieuwe Waterweg een voormalig Rijkswaterstaatsgebouw van 10.000 m2 dat nu bezit is van de Duitse vastgoedreus IVG.
In het gebouw vindt de kunstbeurs `RE: Rotterdam’ plaats. `RE;’ staat voor reageren, in dit geval een andere aanpak. De beurs is het financieel laagdrempelig antwoord van initiatiefnemer Jaap Sleper op ART Rotterdam. Voor een tientje per m2, met bescheiden toelatingsselectie presenteren zich hier twintig galerieën en initiatieven en een kleine honderdvijftig individuele kunstenaars. Het gebouw is behoudens een paar grotere ruimten, voor een groot deel opgedeeld in kleine neutrale kantoorunits. Prima geschikt dus voor één menstentoonstellingen gestapeld over acht verdiepingen langs de Nieuwe Waterweg. Dat levert praktisch uit elke ruimte naast zicht op verzorgd gepresenteerde kunst ook spectaculair uitzicht op rivier of op de hoogbouw aan de noordzijde op. De verrassing daarbij is dat de kunst over het algemeen van dusdanig verrassende kwaliteit is dat ze meest niet het onderspit delft, maar gelijk speelt of wint. Maar er is meer aan de hand, Jaap Sleper en sponsor Gerhard Opheikens hebben ook de wereld van vastgoed en kunst bij elkaar gebracht. Op een seminar bij de opening wordt een groep vastgoedmensen rondgeleid die door Sleper en Opheikens zomaar getaxeerd worden op 100 miljard beheerd vastgoed kapitaal. Het is redelijk uniek dat die twee werelden elkaar hier vinden. De vraag is of het een one-night-stand is – ingegeven door de crisis –of dat er verder iets moois uit voort zal komen.
Terug naar de overkant, naar de Wilhelmina pier, bij hotel New York links af de kersverse voetgangersbrug naar Katendrecht over. Dan naar links daar liggen aan de Rijnhaven de Fenixhallen.
Bob Smit heeft twee jaar gewerkt aan de voorbereiding van de RAWArt Fair en het resultaat mag er zijn. Te beginnen bij de grote event hal waar je binnenkomt en die gelijk het gevoel geeft dat het hier bruist van het leven. Disco, party sfeer en uitstekende catering van Z&M. `RAW Art Fair’. zegt oud voormalig Boijmans conservator Piet de Jonge, hier betrokken bij de immense en indrukwekkende RAW Expo de beeldententoonstelling op de eerste verdieping, `trekt een jong publiek. Jonger dan het toch wat belegen publiek van de gevestigde kunstbeurs’. Het is goed, vindt hij, dat RAW op die manier het publieksspectrum aanvult. De Jonge doet dat in RAW Expo met ruimte en duisternis waar in lichtbundels beelden geplaatst zijn. De toeschouwer wandelt in het duister, de beelden zijn de show.
Op de beneden verdieping presenteren zich veertig galeries. De ruimten zijn indrukwekkend. Zowel boven als beneden zou makkelijk een voetbalveld passen. En het geheel straalt energie uit, zowel de beurs en event ruimte beneden als op een andere, slim contrast gegeven manier, de RAW Expo boven.
Initiatiefnemer Smit wil samen met JMR en OBR-Vastgoed deze locatie een blijvende plaats in het Rotterdamse artistieke leven geven en de opening van Raw stemt hoopvol. Smit heeft hier inclusief de expo en diverse attracties, een `spetterende’ beurs neergezet die een nieuw publiek aan kan trekken. Niet te missen voor bezoekers van ART Rotterdam en alle andere shows.
ART Rotterdam als vanouds in de voormalige vertrekhal van de Holland Amerika Lijn laat dit crisisjaar 2012 kunst van hoge kwaliteit zien. Kan zich in dat opzicht, op regioniveau, meten met topbeurzen. Interessant in dit verband is dat Illy-prijswinnaar Zachary Formwalt met zijn kunst zinspeelt op de huidige crisis. Formwalt fotografeerde de banden van oude verhandelingen over economie. Boeken die via het antiquariaat reeds in de geschiedenis beland waren, die verhalen over comparatief voordeel, de Gouden Standaard en Keynes. In die boeken vindt het gesprek plaats over zin en onzin van de economie. De crisis waar Formwalt op duidt, kan ondanks de kwaliteit van de kunst op ART Rotterdam zijn sporen nalaten in verkoopcijfers. Kan, want de wegen van de economische praktijk kunnen even duister zijn als de pagina’s van de dichtgeslagen boeken die Formwalt fotografeert. De kunstenaar exposeert bij het Brusselse D+T projects dat onderdeel is van New Art Section een nieuw onderdeel van de beurs voor nieuwe galeries die tegen gereduceerd tarief, maar evengoed gefilterd door de strenge ballotage, hun beste beentje mogen voorzetten.
Het feit dat het gevestigde beursmerk ART Rotterdam samen met OBJECT Rotterdam, nu drie satellieten heeft gekregen, leidt ertoe dat wat in Rotterdam ondergedoken leek te zijn opnieuw ontwaakt is: elan en opwinding in het kunstwereldje. Het aanbod is dankzij de `oude’ en nieuwe beurzen, vijf in totaal buitengewoon gevarieerd, van high- tot low art en de combinaties van kunst en locatie doen er bij alle vijf toe. Vijf is goed: een volle hand. Volhouden!
www.artrotterdam.nl
www.objectrotterdam.nl
www.rawartfair.com
www.paviljoenrotterdam.nl
www.rerotterdam.com
www.mkaward.nl
