Dubbelrecensie ‘África’ en ‘Human Requiem’

­­Fluiten achter een lemen masker

In het internationale theaterfestival van Rotterdam, De Keuze, speelde woensdagavond het Argentijnse theaterstuk ‘África’ en het Duitse zangtheater ‘Human Requiem’. Meer verschillend kunnen theaterstukken haast niet zijn. Een punt van overeenkomst is dat het beide stukken zijn die niet los laten: ‘África’ van Luis Biasotto met nawerking en ‘Human Requiem’ van Jochen Sandig en Sasha Waltz als directe beleving.

Niets staat stil in ‘Human Requiem’ met muziek van Johannes Brahms’ Opus 45: Ein Deutsches Requiem. De tijd staat niet stil–dat is inherent – aan muziek, aan theater ook. Maar ook het vierenzestig mens sterke, professionele, Rundfunkchor-Berlin staan niet stil niet. En het publiek staat, loopt of zit op de vlak gemaakte speelvloer van de Schouwburg en komt in beweging door de spelers, die zich een weg banen door het publiek of wordt verlokt door klank en beeld naar de focuspunten van de beweging getrokken.

Luis biasotto - Africa in de Rotterdamse Schouwburg

De koorleden en solisten trekken, willekeurig of geformeerd volgens patronen van de choreografie, door het publiek. Maar al die beweging valt in het niet bij de wonderlijk mooie publiekservaring om te midden van een koor van bewegende stemmen te zijn. Op een plek waar stemmen niet alleen door modulatie en volume maar ook door afstand en nabijheid voortdurend veranderen. Als je het vergelijkt met een muziek installatie is dit muziek uit vierenzestig  boxen die allemaal in beweging zijn. En bovendien soms zo dichtbij dat je de bron aan kunt raken. Voeg daar voorbeeldig uitgevoerde muziek van Brahms aan toe -van niet geringe schoonheid- en een choreografie die goed aansluit bij de inhoud – de troost die Brahms met dit Requiem wil brengen- en je hebt een betoverend en zinnenstrelend spektakel.

‘África’

Choreograaf en regisseur Louis Biasotto is zelf, hoewel hij bepaald niet klein is, de lelijke eend in zijn ‘África’. Een zebra (Gabriela Gobbi) legt het met aan, tart hem, tracht hem te verleiden, maar Biasotto speelt een logge inerte dikhuid die niet gemaakt om te dansen. Wie als lelijk eendje, of als nijlpaard geboren is, blijft waggelen. Snelheid en logheid het is een thema dat door de voorstelling heen blijft terug komen.

Dan staat Andrea Nussembaum voor het publiek. Ze trekt haar kleren uit. Ze vraagt ons, het publiek, om datgene wat we vandaag willen vergeten met viltstift op haar lichaam te schrijven. De hele troupe draait rond. De twee mannen staren in de ruimte langzaam verandert hun gelaatsuitdrukking van ontzetting naar lach naar woede. Sarah Chaumette speelt zichzelf voert ons mee door Buenos Aires naar zichzelf naar het begin van África en naar het eind. ‘África’  is absurd en tegendraads, brult spuwt en fluit vanachter een lemen masker.

Luis Biasotto Africa met Gabriela Gobbi en Francisco Egido en Matthieu Perpoint

Twee mannen (Francisco Egido en Matthieu Perpoint) zetten luidsprekerboxen neer waar stevig basisritme uitkomt, ze dansen, Twee vrouwen (Agustina Sario en Luciana Acuña) doen voor hoe ze dansten als kind als puber en als net volwassen.

Er is een draad die alle elementen, alle scènes –dat zijn er veel meer dan die hierboven genoemd zijn- verbindt, maar niemand kan er de vinger op leggen. Ook een hand is niet genoeg. Een wolk misschien, vandaar waarschijnlijk de naam ‘Afrika’ dat is een continent, zo groot dat het niet te vatten is.  Ook niet te vatten in een handvol woorden. Maar misschien is het wel te vatten met fluiten vanachter een lemen masker.

Luis Biasotto won met África de Patronage Preis 2013 op het Zürcher Theater Spektakel. ‘Dadaïstisch spektakel’ zei de jury in Zwitserland.

‘África’ . Gezien: 24 september, 19 uur, Rotterdamse Schouwburg, Krijn Boon Studio.  Concept en regie Luis Biasotto makers en spel Luciana Acuña, Luis Biasotto, Sarah Chaumette, Francisco Egido, Gabriela Gobbi, Andrea Nussembaum, Agustina Sario en  Matthieu Perpoint

‘Human Requiem’. Gezien: 24 september, 21.30 uur, Rotterdamse Schouwburg, Grote Zaal.  Regie: Jochen Sandig Choreografie en dramaturgie  Ilka Seifert en Sasha Waltz. Met het  Rundfunkchor Berlin o.l.v. dirigent Simon Halsey. Sopraan Sophie Klussmann. Bariton Jochen Kupfer. Piano Philip Mayers en Angela Gassenhuber. ‘Human Requiem’  is een co-productie van De Doelen en Festival De Keuze.

Email dit artikel naar een vriend Email dit artikel naar een vriend

About Ronald Glasbergen