Een parel die schittert.
Alle ingrediënten voor een bijzondere avond zijn daar. Een excellent Barok Ensemble: het vermaarde Combattimento Consort Amsterdam, de uitmuntende dansers van het Scapino Ballet Rotterdam en de choreografie van artistiek leider en choreograaf Ed Wubbe die popelt een ode te brengen aan de Barok. De delicate klanken van de componisten Antonio Vivaldi, Robert de Visée en Tarquinio Merula zetten de toon van de avond.
Adembenemend is het toneelbeeld bij de openingsscène. Spaarzaam licht hult de dansers in een mysterieus decor dat zeer doet denken aan de schilderachtige schoonheid van Stanley Kubrick’s filmklassieker uit 1975 ‘Barry Lyndon’. Dat belooft wat te worden.
Met een serene, maar zelfverzekerde dictie brengt het ensemble de klanken van Tarquinio Merula, de Italiaanse componist uit de vroege Barok, ten gehore. Het publiek is in opperste concentratie. Weifelende, twijfelende, voorzichtige hoffelijke dans. De schitterende kostuums, van de hand van Pamela Homoet, versnellen de trip naar de 17e/18e eeuw. Als na een middagje slenteren door een stad van schoonheid en verval, waant de bezoeker zich in een Venetië van weleer. Wubbe appelleert aan een collectief geheugen en speelt daarmee. Ligt zijn danstaal in het begin nog in de lijn van de barokke klanken, als vanzelfsprekend schakelt hij in dezelfde setting naadloos over naar het dansidioom van de moderne dans.
Even gracieus als helder in beweging en uitdrukking is er de bewustwording dat dit een dansvoorstelling van de 21ste eeuw is. Met een eenvoudige opkomst van een danser in de Barokke danskledij, maar dan nu met een ontbloot bovenlijf, is er een bijna ‘streetdance-achtige’ component toegevoegd aan het rijkgeschakeerde danstaal palet van de voorstelling. Dan weer wordt er moeiteloos geschakeld naar de moderne, academische danstaal. De ingezette beweging verbeeldt als uit het niets een gemankeerdheid, een torment, een uitdrukkingstoon van het lijf die nou niet echt Barok-ish te noemen is. En, toch voelt dit allemaal niet aan als een anachronisme. En, dat is precies het knappe en de verdienste van choreograaf Ed Wubbe met deze (terecht genoemde) voorstelling ‘Pearl’: het klopt, in ieder opzicht. Het gebeurt niet vaak, maar soms is een voorstelling meer dan de som der delen. Bij ‘Pearl’ wordt dit meer dan bewaarheid. De hooggespannen belofte wordt ingelost. Hulde.
Wubbe toont zich meester in tijdsoverstijgend bewegingsidioom gelardeerd met de aan pijn grenzende schoonheidservaring van de Barokmuziek, subliem live uitgevoerd door een ensemble dat z’n pappenheimers wel kent. De authentieke klanken van de strijkers, aangevuld met een chitarrone en klavecimbel, klinken autonoom en met autoriteit. Wat een klankkleur! Zeker wanneer het ensemble zich de dienende taak van ‘begeleidingsbandje’ van de hemels gezongen aria’s aanmeet. Dit is een dubbele traktatie.
‘Napels zien, en dan sterven’ betoogde Goethe al. Een dreigend Stendhal effect mag vermoed worden in de onderdompeling van zoveel schoonheid die elkaar alleen versterkt.
Dat Wubbe mooie duetjes, dansscènes voor vier dansers en meer en variaties daar op en tussen weet te maken is bekend. Ook dat het Scapino Ballet Rotterdam dansers heeft die niet alleen karakter, eigenheid en sierlijkheid aan de dag weten te leggen. De ambivalentie van de Barok, van propere preutsheid tot erotische beweging die voorbij de suggestie gaat, schuwt Wubbe niet in ‘Pearl’. Evenals humor, innerlijke dramatiek, frivoliteit en gepaste hoffelijkheid.
Als een ware magiër die een amalgaam van lichtontwerp, kostuum design, choreografie, sounddesign, decor, uiterst zorgvuldig gekozen muziek en met name sublieme uitvoerders van zowel de muziek als de dans bij elkaar brengt, proclameert Wubbe met ‘Pearl’ de tijdloosheid van kunst. Het maakt deze voorstelling dan ook meer dan een aanrader.
‘Pearl’ door het Scapino Ballet Rotterdam ism het Combattimento Consort Amsterdam.
Gezien: donderdag 9 februari, première@ de Rotterdamse Schouwburg
Van 11 december 2013 t/m 20 april 2014 in de Nederlandse Theaters.
Oorspronkelijke publicatie 10 februari 2012.
