De wereld veranderen doe je zo…
‘Unser Dorf soll Schöner werden’ de nieuwe coproductie van Wunderbaum en de Münchner Kammerspiele gaat over onze wereld in verandering, intelligent en bij vlagen hilarisch vertolkt, maar minstens even boeiend is de transitie die theatergroep Wunderbaum zelf ondergaat.
Een groepje vooraanstaande denkers en doeners, stuk voor stuk gewend om problemen de oren te wassen, laten tijdens een diner hun gedachten over de problemen van de tijd gaan. Waar gaat het naar toe met de wereld? slibt de aarde onvermijdelijk dicht in een verstikkende wolk CO2 , kunnen we onszelf aan de haren uit het moeras trekken of is redding een kwestie die om revolutionair management vraagt?
De bijeenkomst die model stond vond plaats in München op 30 januari 2015 zo blijkt uit de boventitel. De Rotterdamse theatergroep Wunderbaum organiseerde zelf deze, naar zeggen, zes uur durende bijeenkomst waarvoor onder anderen ‘transitie designer’ Prof. Dr. Harald Welzer, management consultant Dr. Gabriele Schrick, en ontwerper voor onder meer BMW Mirko Borsche aanwezig waren. De acteurs van Wunderbaum serveerden de maaltijd en observeerden de denkers.
Het is waar Wunderbaum , als auteurstheater – acteurs die zelf scènes bedenken, goed in is: spelen met de realiteit. Ze vergrootten vervolgens theatraal de modelbijenkomst uit. De nadruk meer op de hebbelijkheden van de actoren, de psycho-sociale context dan op de inhoud. Ze legden het daaruit ontstane werk voor aan Johan Simons, de beroemde Nederlandse regisseur van de Münchner Kammerspiele die, vanaf 2017 artistiek directeur in Rotterdam zal zijn.
Dramaturg Tobias Kokkelmans vertelt hoe Simons meer dramatische verdieping zocht, door tekstfragmenten toe te voegen, referenties naar Dostojevski, Dante, Petrarca, Naomi Klein. Bovendien ,vertelt Kokkelmans, gaf de regisseur naast de meer gebruikelijke acteeraanwijzingen de acteurs, een tweede opdracht mee, kijken in het licht bijvoorbeeld, iets dat het personage tot karakter kan maken. Zo zien we in de voorstelling, de één (Marleen Scholten) zich met uitzinnig zelfvertrouwen presenteren, de ander (Maartje Remmers)tussen cynisme en onbedaarlijk janken verkeren en een derde (Stefan Hunstein) volledig in zijn eigen verhaal opgaan.
De monologen, tirades soms gaan over verandering, ‘transitie’, eigenlijk de toestand waar de aarde van haar oorsprong af in verkeerd, maar die nu, begin 21e eeuw, gestuurd door massale exploitatie van de planeet, flink geholpen door hypercommunicatie, in een trechter lijkt te zijn gekomen. Genoeg voedsel voor emotie in de overdrive. Ook in dit gezelschap van eminente denkers.
Het grote thema is de toekomst van ons Global Village, maar in de productie van Wunderbaum / Münchner Kammerspiele overheersen, troostrijk en herkenbaar, de details van alledaagse ijdelheid en absurditeit.
Hilarisch wordt dit procedé in de scenes waarbij het hele denktank gezelschap zich overgeeft aan seksuele uitspatting. Even hilarisch zijn een eeuwendurende huilbui of de bovengenoemde -al het andere vergetende- litanie van de wetenschapper.
Er wordt gespeeld en goed ook, door alle vijf acteurs drie Nederlandse en twee Duitse. Het stuk is intelligent, de parodie is geslaagd, maar toch. De statische kale setting van het toneel werkt, zoals de citaten van Dostojewski en Petrarca dat doen, de toneelacts zijn knap uitgevoerd overgoten met licht absurde, intelligent gekruide Wunderbaumsaus. Maar toch er is nog iets anders aan de hand: Het stuk ‘Unser Dorf soll Schöner werden’ gaat net als de hele vier jaar (2013-2016) durende cyclus ‘The New Forest’ van Wunderbaum over transitie, ook dit stuk. Maar ook Wunderbaum zelf is in transitie, is net als zijn onderwerp in overgangsfase. Misschien is dat nog wel het meest spannend om te zien.
Gezien op 29 april Grote Zaal in van de Rotterdamse Schouwburg. Van en met: Walter Bart, Maartje Remmers, Marleen Scholten, Maarten van Otterdijk (Wunderbaum) en Stefan Hunstein, Steven Scharf (Münchner Kammerspiele).
Regie: Johan Simons
Speelplan en meer info The New Forest en contextprogramma
