Het publiek danst en Macbeth speelt basgitaar. Dat de onvolprezen Antwerpse toneelgroep Zuidpool voor de operadagen Rotterdam haar meesterlijke uitvoering van Shakespeare’s Scottish Play herneemt, is volkomen terecht. In hun ‘Macbeth’ wordt de tekst van The Bard van Avon op muziek gezet door ‘dEUS’ Pawlowski en Tijs Delbeke. ‘Macbeth’ swingt bij hen de pan uit maar doet nochtans geen concessies aan taal en bloederige ernst van de meester.
Die taal heeft ritme en melodie, het is een taal die zingt. Daarom wilde Zuidpool een gezongen Shakespeare. Ze vroegen het muzikale multitalent Mauro Pawlowski van o.a. The Grooms en dEUS de muziek te componeren. Omdat de taal zo belangrijk is, moest het origineel gebruikt worden, met boventitels. En om het stuk behapbaar te maken voor de zes acteurs en muzikanten zijn veel van de bijfiguren weggesneden. Wat overblijft is een essentiële ‘Macbeth’ waar muziek en klank de plaats innemen van de gebruikelijke podiumattributen.
Macbeth staat bekend als een korte Shakespeare, het is in deze ‘elektrisch’ geladen versie nog steeds goed voor een kleine twee uur.
De Schotse edelman Macbeth (Jorge Cassier) keert met zijn krijgsmakker Banquo (Koen van Kaam) terug van een zegerijke veldtocht. Onderweg ontmoet hij drie uit de nevel opdoemende ‘heksen’ die hem voorspellen dat hij koning zal worden. De voorspelling wekt de machtswellust van Lady Macbeth op: ‘Make thick my blood. Stop up the access and passage to remorse’ (verdik mijn bloed, zodat berouw geen kans krijgt). Actrice Sofie Declair treft feilloos de toon die hoort bij Lady Macbeth. Ze spoort haar man aan zijn tegenstrever te vermoorden en zo de voorspelling een handje te helpen.
Zo geschiedt en Macbeth wordt koning. Het is het begin van een eindeloze reeks moorden, schokkend door hun waanzin en opportunisme, kind noch vriend ontziend.
Het stuk speelde in 1606 voor het eerst in Shakespeare’s eigen theater The Globe met staanplaatsen voor het publiek. De ‘Macbeth’ van Zuidpool doet hetzelfde en verenigt zo de ambiance van de historische Shakespeare met die van een popconcert. De verlichting in wit en bloedrood licht sluiten daar naadloos op aan, evenals de op muziek gezongen teksten.
Het zorgt voor donkere cantate’s die soms doen denken aan Laurie Anderson – de elektrische viool helpt daarbij- en elders aan de gezongen litanieën van Nick Cave. En ergens tussen Cave, Anderson en zeg maar John Cage als derde ophangpunt, hebben Pawlowski en Delbeke hun muzikaal web gespannen waarin alle acteurs muzikanten zijn: Femke Heijens met heldere zangstem als heks èn als Macduff, Koen van Kaam in vele rollen waaronder die van een enthousiast banjo spelende Banquo en Sofie Declair als duistere pauken spelende Lady Macbeth.
In een dergelijke setting waar muziek en een frontale speelwijze de plaats van enscenering overnemen, is de basgitaar spelende Cassier als Macbeth volkomen logisch.
Zuidpool slaagt erin een zinderende ‘Macbeth’ te maken, die recht doet aan Shakespeare.
Een must voor wie sterk en origineel theater wil zien: theater dat swingt.
Te zien in:
Operadagen Rotterdam. 30 mei 2012. ‘Macbeth’, door Theater Zuidpool. De Gouvernestraat. Gouvernestraat 133, 3014 PM Rotterdam.
Info: www.operadagenrotterdam.nl
